Sosyalizm İnşasında Yolları Farklı – Son Hedefleri Ortak; Kuzey Kore'nin Küba, Çin, Vietnam İlişkileri

Gülizar Özkaya 

Sosyalist Küba ve Kuzey Kore sosyalizm inşasında yolları farklı fakat son hedefleri ortak olan iki ülke. Aralarında çok güçlü ilişkiler var. Diaz Canel seçildiğinde ilk ziyaret ettiği ülkelerden biri Kuzey Koreydi. İki ülke bugün ABD emperyalizmi ve ortakları tarafından en uzun siyasi ve ekonomik ambargo altında.

Küba her zaman Kuzey Kore'nin sıkı bir müttefiki olmuş ve her iki ülke de ABD'ye karşı ön cephede yer alarak derin dostluk ilişkileri kurmuştur. Küba lideri Castro 1986 gibi erken bir tarihte Kuzey Kore'yi ziyaret ederek iki ülke arasındaki karşılıklı güveni derinleştirmiştir. Küba ve Kuzey Kore ekonomi, ticaret ve sanayi üretimi alanlarında kapsamlı bir iş birliği gerçekleştirmiş, uzun süreli ve istikrarlı dostluk ilişkilerini sürdürmüşlerdir.

Kuzey Kore ve Vietnam arasındaki ilişki her zaman bir aşk ve nefret şeklinde var olmuştur.

İki ülke Vietnam Savaşı sırasında ABD işgaline direnmek için birlikte çalıştı. Kuzey Kore Vietnam'a yardım birlikleri göndermiş ve kendi sınırlı gücüne rağmen Vietnam'a askeri yardım sağlamıştır.

Benzer şekilde Çin de ABD ordusunun saldırganlığına direnen Vietnam'ı yardım ve destek yoluyla desteklemiştir. Ancak Vietnam 1970'lerde Çin'e karşı konuma geçtiğinde Kuzey Kore Çin'in yanında yer almakta tereddüt etmemiştir. Sovyetler Birliği'nin çöküşüne kadar Kuzey Kore ve Vietnam diplomatik ilişkilerini yeniden başlatmamıştı. Sürtüşmelere ve çatışmalara rağmen iki ülke arasındaki dostane ilişkiler halen devam etmekte ve birçok alanda iş birliği yapmaktadırlar.

Kuzey Kore – Çin:

Çin ve Kuzey Kore arasındaki dostane ilişkiler, ABD Saldırganlığına Direnme ve Kore'ye Yardım Savaşına kadar geri götürülebilir. Çin Kore'nin ABD ye karşı savaşında bu ülkeye 3.5 milyon gönüllü asker gönderdi. Mao'nun büyük oğlu bu savaşta devrim şehidi oldu.

Kore Ateşkes Anlaşması'nın imzalanmasından sonra Çin, Kuzey Kore'nin savaş sonrası durgun ekonomik durumundan çıkmasına yardımcı olmak için Kuzey Kore'ye büyük miktarda ekonomik ve enerji yardımı sağlamaya devam etti.

Çin-Kuzey Kore ilişkileri bir dönem düşük kalmış olsa da iki ülke arasındaki dostane ilişkiler birçok sınavın ardından daha da güçlenmiştir. Kuzey Kore'nin yeni liderinin iktidara gelmesi ile Çin ve Kuzey Kore arasındaki ilişkiler yeni bir ivme kazandırmış ve iki ülkenin birçok alanda daha derinlemesine işbirliği yapmasına olanak sağlamıştır.

Kuzey Kore – Rusya:

Rusya, Sovyet döneminden bu yana Kuzey Kore'nin en yakın diplomatik müttefiki olmuştur.

Sovyetler Birliği Kuzey Kore'ye büyük miktarda yardım sağlamış, bu da Kuzey Kore'nin ekonomik ve endüstriyel olarak hızla yükselmesini ve Asya'da bir lider haline gelmesini sağlamıştır.

Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra Rusya, Sovyet mirasını devraldı ve Sovyet döneminde Kuzey Kore'ye yardım ve desteğini sürdürdü.

Rusya, Kuzey Kore'ye gelişmiş silahlar, askeri teknoloji ve ekonomik yardım sağlayarak ABD yaptırımlarından korunmasına yardımcı olmuştur. Rusya ve Kuzey Kore arasında kopmaz bir ilişki vardır ve birçok alanda derinlemesine iş birliği yürütmüşlerdir.