Hakkımızda Sosyalist Birlik (Marksist)
Lenin'e göre Rusya sosyalizm yoluna giren ilk ülkeydi, ama bunu özel tarihi şartlarda yapmıştı
19. yüzyılda, Marx ve Engels sosyalizmin öncelikle Birleşik Krallık, Fransa, Almanya gibi ve kapitalizm bakımından nispeten gelişmiş diğer ülkelerde zafer kazanacağını ve Batı Avrupa'da çok kısa bir süre içinde gerçekleşecek burjuva demokratik devrimlerinin bu ülkelerde proleter sosyalist devrimleri tetikleme olasılığı olduğunu öngörmüşlerdi. Bugün bazı araştırmacılar Marx ve Engels'in 1871 Paris Komünü'nün başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından sosyalizmi ilk kez gerçekleşmesine ilişkin umutlarını çoktan doğudaki bazı ülkelere bağladıklarını ve gözlerini Rusya'ya diktiklerini savunmaktadırlar.
Ama bu görüş gerçekçi değildir. Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin 1917 Nisan Parti Kongresine kadar, Lenin de hala Almanya'daki proletaryanın sosyalist devrimi ilk gerçekleştirecek özne olduğunu düşünüyordu. Lenin, burjuva Menşevik geçici hükümetinin kitlesel gösterileri bastırmasının ardından (1917 Temmuz olayından sonra) Rusya'nın öne atılıp sosyalist devrim için savaşması gerektiğini ileri sürmüştür. Lenin 1905 yılında yaptığı altı aşamalı bir planda, Rusya'daki demokratik devrimin, Avrupa'daki proletarya devrimleri ile birleşerek sosyalist devrime dönüşeceğini öngörmüştü.
Lenin'in Altı Aşamalı Planı
Lenin, İki Taktik adlı önemli eserinden 4 ay sonra Rusya için 6 aşamalı bir sosyalist devrim planı yazısı yazmıştı, yazının başlığı "Devrimin Aşamaları, Gelecekteki Yönelimi ve Olası Sonuçları" idi.
Yazı şu görüşleri içeriyordu:
1. aşama: İşçi sınıfı hareketi başından itibaren Rus Sosyal-Demokrat İşçi Partisi'nin önderliğinde proletaryayı harekete geçirir, yola koyulmasını sağlar ve liberal burjuvaziyi uyandırır: 1895'den 1901-1902'ye kadar olan aşama.
2. aşama: işçi sınıfı hareketi açık siyasi mücadeleye geçer ve liberal ve radikal burjuvazinin (siyasi açıdan uyanmış tabakasının) ve öte yandan küçük burjuvazinin siyasi açıdan uyanmış tabakasının desteğini sağlar: 1901-1902'den 1905'e kadar olan aşama.
3. aşama: İşçi sınıfı hareketi ateşle doğrudan bir devrime sarılır, öte yandan liberal burjuvazi kendisini şimdiden Anayasal Demokratik Parti haline getirmiştir, liberal burjuvazi çarlıkla uzlaşarak devrimi durdurmayı düşünmektedir; fakat burjuvazi ve küçük burjuvazinin radikal unsurları devrimin sürmesi için proletarya ile bir ittifak içine girme eğilimindir: 1905 yılı (özellikle 1905 sonunda).
4. aşama: İşçi sınıfı hareketi, demokratik devrimde zaferi elde eder, liberaller pasif bir durumda işlerin nasıl gideceğini görmek için beklerler, köylüler aktif olarak devrime yardım ederler. Ayrıca, radikal, cumhuriyetçi aydınlar ve bunların konumlanışına karşılık düşen kasabalardaki küçük-burjuvazinin ilgili tabakası da devrime yardım eder. Köylülerin ayaklanması zafere ulaşır, toprak ağalarının gücü kırılır. ("Proleteryanın ve köylülülüğün devrimci demokratik diktatörlüğü inşa edilir.")
5. aşama: Üçüncü aşamada yalpalayan ve kararsızlık içinde zaman kazanmaya çalışan ve dördüncü dönemde pasif kalan liberal burjuvazi, tümüyle karşı devrimci hale gelir ve proletaryadan devrimin kazanımlarını geri almak için örgütlenir. Köylülüğün, üst varlıklı kesiminin tümü ve orta köylülüğün oldukça büyük bir kesimi de—"aklı başına gelir (uyanır)" ve pısar—ve karşı devrim tarafına geçerek, proletaryadan ve ona yakınlık ve sempati duyan kır yoksullarından iktidarı çekip alma doğrultusunda konumlanır.
6. aşama: Beşinci dönemde oluşan ve kurulan ilişkiler temelinde, yeni bir kriz ve yeni bir mücadele gelişir, şimdi proletarya sosyalist devrim davası yolunda demokratik kazanımlarını korumak için kavga vermektedir.
Avrupa'nın sosyalist proletaryası, Rusya proletaryasına yardıma gelmediği takdirde, Rusya proletaryasının, kendi başına, destek almaksızın bu mücadelesini zafere götürmesi neredeyse umutsuzdur, yenilgisi kaçınılmaz olacaktır. Aynen, 1849-50'deki Almanya'daki devrimci parti ya da 1871'deki Fransız proletaryası gibi…
Lenin'in Sosyalizm İnşası Üzerine Görüşlerinde "Köklü Değişim"
Lenin "köklü değişim" ifadesini ilk kez 1923 yılında Kooperatifler Üzerine adlı eserinde kullanmıştı. Fakat değişim çok önceden 1915'lerde başlamıştı, bu yıllarda Lenin Marksizm ve özellikle Marksist Felsefe üzerine görüşlerini daha da derinleştirdi, Plehanov'un felsefi düşüncelerinin bazı etkilerini aştı ve Rusya'da sosyalist devrim ile ilgili görüşlerini adım adım değiştirmeye başladı.
Artık Lenin resmen Nisan Tezleri eseri ile birlikte yeni bir vizyon kazanmıştı. Rusya'nın kendine özgü bir yol bularak sosyalist devrimden sonra "dolaylı yoldan" (1921 yılı içinde) ilerleyerek Marx'ın Gotha Programın Eleştirisi adlı eserinde tanımladığı geleceğin sosyalist toplumuna—Komünizmin ilk aşaması—adım adım ve uzun bir yolculuk içinde ilerleyebileceğini görmüştü. Rusya proletarya diktatörlüğü altında devlet kapitalizmi sistemini inşa etmeliydi, bu Rusya özgülünde sosyalizmin alacağı biçimdi. Lenin'e göre proletarya diktatörlüğü altında devlet kapitalizmi özünde sosyalizmden başka bir şey değildi. Rusya'da sosyalist devrim zafere ulaşabilirdi ve Rusya sosyalizmin inşasına girişmeliydi. Lenin, 1918-1923 arası geliştirdiği bu görüşlerini tamamlayamadan bizleri terk etmek zorunda kaldı.